KİMYA BİLİMLERİ Kimya, maddenin bileşimini, yapısını ve değişimini konu alan bir bilim dalıdır ve günümüzde diğer bilimlerle “kaynaşmış” olarak gelişmektedir. Kimyanın, insanlığın gelişmesine ne kadar büyük ölçüde katkıda bulunduğu her yerde görülebilir. Bugün yaşamımızda kullanılan maddelerin pek çoğu, bu yüzyılın başında henüz bilinmiyordu. Örneğin, plastiklerin yapımında kullanılan polimerlileşme ürünleri, (bakalit, naylon, pleksiglas, polietilen, teflon vb.) önce kimya laboratuarlarında hazırlanmıştır ve günümüzde, kimya endüstrisinin en çok kullanılan ürünlerindendir. Petrol ve ürünleri, y,ne kimya mühendisliği bilim dalının önemli konularından biridir. Her şeyden önce, kimya laboratuarlarında hazırlanan ilaçlar, insanları daha sağlıklı ve uzun ömürlü yaptığı gibi, bitkilerin ve hayvanların da daha güçlü ve verimli olmasını sağlar. Silikon plastiklerinin, insan vücudu için yedek parça yapımında kullanılması, günümüzde etkin araştırma konularından biridir. Bununla beraber, insan yapısı kimyasal maddelerin neden olduğu çevre kirlenmesi de yine çözümü için kimyacıların uğraştığı bir sorunudur. Önemli kimya bilim dalları, analitik kimya, anorganik kimya, biyokimya, fizikokimya ve organik kimya’dır. Anorganik ve organik kimya, sırasıyla ametaller ve metaller ile bileşiklerinin ve organik bileşiklerin yapılarını ve reaksiyonlarını konu alır. Analitik kimya, kimyasal bileşiklerin bulunması, tanınması ve miktarlarının ölçülmesi ile uğraşır. Fizikokimya, fiziksel etkenlerin –sıcaklık, basınç, derişim vb. –madde ve reaksiyonlar üzerine etkisini inceler. Biyokimya, canlı organizmalarda kimyayı konu alır; organizmanın yapı taşları olan proteinlerin ve nükleik asitlerin organik moleküllerden oluşmuş biyopolimerler olduğunu belirtelim. Biyokimya, günümüzde çok hızlı gelişmektedir ve kimyaya benzer olarak biyoanalitik kimya ve biyoorganik kimya, bilim dallarında çalışmaktadır. Kuramsal (teorik) kimya diğer kimya bilimlerin aksine, deney yapmadan, kimyasal bileşiklerin özelliklerini ve reaksiyonların yürüyüşlerini inceler. Kimya mühendisliği, laboratuar ölçeğinde yürütülen işlemlerin endüstriyel üretime dönüştürülmesi, yani kimyasal teknolojilerin kurulması için tasarımları ve işlemleri konu alan bir bilimdir. Biyoteknoloji, biyokimya, biyoloji, tıp ve eczacılık ilim dallarındaki ilerlemeleri birleştirerek biyolojik maddelerin ilaç üretimi ve gen tedavisi amacıyla dönüşümünü endüstriyel ölçekte üretilmesini konu alır; günümüzde genetik mühendisliği olarak büyük önem kazanmıştır. Kimya, diğer bilimlerle ortak olarak yeni bilimlerin gelişmesine de yol açmıştır. Örneğin, metalurji, metallerin elde edilmesi ve işlenmesi ve petrol mühendisliği, petrolün ve petrol ürünlerinin elde edilmesi ile uğraşan bilim dalarıdır. Agrokimya (tarım kimyası), tarım bilimlerinde kimyasal uygulamaları konu alır. Gıda (besin) kimyası, besin maddelerinin kimyasal yapılarını ve organizmadaki işlevlerini inceler, çevre kimyası, kimyasal maddelerin yol açtığı çevre kirlenmesini ve önlenmesini konu alır; tekstil kimyası ise boyarmaddelerin elyaf boyamacılığında kullanılmasına geniş yer verir. Günümüzde gıda mühendisliği, çevre mühendisliği ve tekstil mühendisliği ayrı bilim dalları olarak da gelişmiştir. Farmasötik kimya, ilaçların kimyasal yapılarını inceler; tıbbi (medikal) kimya, kimyasal maddelerin hastalıkların tedavisinde kullanılmasını ve tedavi mekanizmasını konu alan yeni bir bilim dalıdır. Kemoterapi ise tıpta kimyasal maddeleri ilaç olarak kullanarak yapılan tedavi türüdür. ÖLÇME, HESAPLAMA, BİRİM SİSTEMLERİ Ölçme her denel bilimin temelidir. Bilim adamları bazı büyüklükleri doğrudan ölçer, bir kısmını ise alınan ölçülere dayanarak hesaplarlar. Bir ölçme sonucu elde edilen rakamlara anlamlı rakamlar denir. Aksi belirtilmedikçe, her ölçmeden son rakamda belirsizlik olduğu kabul edilir; bu belirsizlik, çoğunlukla ölçmede kullanılan araçtan ileri gelir. Örneğin, ir uzunluğu ölçerken kullandığımız cetvelde yalnız cm bölmelenmesi yapılmışsa ve uzunluk 1,9 cm bulunmuşsa 9 rakamı bir tahmindir ve elde edilen sayının ikinci rakamında belirsizlik vardır, üçüncü rakam ise bilinmemektedir. Kullandığımız cetvelde 0,1 cm bölmelenmesi de yapılmışsa, uzunluk 1,95 cm olarak okunabilir, fakat bu durumda da üçüncü rakamda belirsizlik vardır, çünkü tahmin edilmiştir. İlk ölçmede iki anlamlı rakamlı bir sayı ve ikincisinde üç anlamlı rakamlı bir sayı bulunmuştur.
Ptsi Haz. 09, 2008 2:15 pm