Paylaşımın tek adresi
Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.

Paylaşımın tek adresi

güller burda açar
 
AnasayfaLatest imagesKayıt OlGiriş yap

 

 Felsefe Alanları

Aşağa gitmek 
YazarMesaj
esra-jiyan
co-admin
co-admin
esra-jiyan


Kadın Mesaj Sayısı : 180
Yaş : 29
Nerden : şırnak
Kayıt tarihi : 31/05/08

Felsefe Alanları Empty
MesajKonu: Felsefe Alanları   Felsefe Alanları Icon_minitimePaz Haz. 22, 2008 9:55 am

Felsefe Alanları <hr style="COLOR: #ffffff; BACKGROUND-COLOR: #ffffff" SIZE=1>A. Temuçin ve O. Hançerlio?lu'nun felsefe sözlükleri temel alınarak farklı kaynak ve web sitelerinden derlenmi?tir.

Varlıkbilim (Varlık Felsefesi-Ontoloji):
Varlık üzerine ussal ara?tırma. Bir bütün olarak varlı?ı ele alır. Var olanın en temel niteliklerini inceler. İlk kez 17. yy?da terim olarak kullanılmı?tır.
- Thales, Anaksimenes ve di?er Milet okulu filozoflarının ilk neden ara?tırması varlıkbilimsel bir ara?tırmaydı. Aristoteles ?ilk felsefe? (protophilosophia) adını verdi?i disiplin için ?varlı?ı varlık olarak ele almak? deyimini kullanmı?tı.
-Gerçek, öz, biçim, sonlu, sonsuz, zorunlu, yetkin, eksik gibi kavramlar varlık felsefesinin alanındadır.
-Yalnızca varlık felsefesi varlı?ı ayrı?tırmaz, varlı?ın bir bütün olarak tüm nitelikleriyle ilgilenir. Örne?in estetik, varlı?ın sadece ?güzel?lik niteli?iyle ilgilenir.

Bilgi Felsefesi (Epistemoloji):
İnsan bilgisinin yapısını ve geçerlili?ini inceleyen felsefe dalı. Bilimsel çalı?malarda ortaya konulmu? ilkelerlerle, varsayımlarla, sonuçlarla ilgili ele?tirel bir ara?tırmadır.
-Yöntem bilim (metodoloji) bir bilim alanında geçerli olan yöntemleri de?erlendirir. Bilgi felsefesi daha bütünsel yakla?ır.
-İlk soru olarak bilginin olanaklı-olup olmadı?ını sorar. Örne?in sofistlerin ba?lıca iki temsilcisi bilginin olana?ını sorgular. Protogoras, do?runun her ki?iye görünen ?ey oldu?unu savunur. Evrensel bilgiye inanmaz. Gorgias, ?varlık yoktur?; ?hiçbir ?ey gerçek de?ildir?; ?bazı ?eyler varolsaydı bile bunları tanımak olanaksız olurdu?; ?varlık bilinseydi de ba?kasına bildirilemezdi?; ?bildirilse de anla?ılamazdı? tezlerini öne sürer. Bunların kar?ısında bilginin olanaklı oldu?unu savunan ancak elde edilme yolu konusunda ayrı?an akılcılar, duyumcular, sezgiciler... yer alır
-Do?ruluk-yanlı?lık, kesinlik-olasılık, mutlaklık-görelilik vb. kavramlar bilgi felsefesinin alanına girer.
-Bilgi felsefesiyle bilim felsefesi iç içe geçmi?tir. (episteme: bilgi, bilim)

Etik (Ahlak Felsefesi)
Etik (Ahlak Felsefesi): İnsanlar arasındaki ili?kilerin temelinde yer alan de?erleri, ahlaki bakımdan iyi ya da kötü, do?ru ya da yanlı? olanın niteli?ini ve temellerini ara?tırır.
-Ahlakçılık, ahlaksızcılık gibi anlayı?larla ilgilenir.
-Meslek ahlakı, vatanda?lık ahlakı gibi ayrımlar olsa da, etik için temel ayrım, insanı mutlulu?a götürecek yollar açısından ?mutluluk ahlakı? ve insanın topluma kar?ı zorunlulukları-sorumlulukları açısından ?ödev ahlakı? arasındadır.

Estetik
Estetik: Aishetike Yunanca duyum anlamına gelir. Estetik do?a ve sanatta güzeli ara?tıran felsefe dalıdır.
-Estetikle ilk ilgilenen filozof Platon oldu. Dizgeci filozof, ?filozoflar aristokrasisinin yararı için-yararına göre güzeli tanımladı.
-Ayrı bir disiplin olarak 18 yy.?da Baumgarten kurdu. Ona göre estetik ?güzel üzerine dü?ünme bilimi?dir. Mantık zihinsel bilginin yetkinli?ini yeni ?hakikati? ara?tırır, küçük kız karde?i estetik duyusal bilginin yetkinli?i olarak ?güzel?i ara?tırır.
-Kant ?iyi? ve ?güzel?i ayrı?tırdı, ?estetik haz?la ?duyusal ho?lanma?nın farkını açıkladı.

Sanat Felsefesi
Sanat Felsefesi: Dü?ünce, amaç ve sorunların; beceri ve dü? gücüyle, güzeli yaratarak aktarıldı?ı etkinlik alanlarına sanat denir. Sanat felsefesi, sanatın yapısını insanlar açısından i?levini ve anlamını ara?tırır.
-Sanat ele?tirisi gibi sanatçının psikolojik süreçleriyle, yapıtın üretildi?i dönemin toplumsal yapısıyla ilgilenmez. Yapıtın kendisiyle ilgilenir, içeri?ini inceler ve gerçeklikle ili?kisini ara?tırır.

Din Felsefesi
Din Felsefesi: Dinsel kavramları, davranı? biçimlerini felsefe temelinde savunmaya veya ele?tiriye yönelik felsefe ara?tırmalarıyla ilgilenir. Son 150 yıldır ayrı bir felsefe dalı olarak biçimlenmi?tir.
-Daha çok Tanrı?nın üstün ve mutlak bir gerçek olarak kanıtlanmasına yo?unla?tı.
1-Ontolojik kanıt: Kavramın varlı?ı gerçekli?e i?aret eder. (Bir kavram türetildiyse mutlaka gerçeklikten kaynaklanmı?tır.)
2-Kozmolojik kanıt: Nedensellik ili?kisine göre evrenin bir ilk nedeni olmalıdır.
3-Tasarıma dayalı kanıt: Kusursuz evren düzeni, üstün bir yaratıcının eseridir
Sayfa başına dön Aşağa gitmek
https://xezal.forumakers.com
esra-jiyan
co-admin
co-admin
esra-jiyan


Kadın Mesaj Sayısı : 180
Yaş : 29
Nerden : şırnak
Kayıt tarihi : 31/05/08

Felsefe Alanları Empty
MesajKonu: Geri: Felsefe Alanları   Felsefe Alanları Icon_minitimePaz Haz. 22, 2008 9:56 am

yaşa DEĞER FELSEFESİ yaşa

Değer felsefesi de denilen aksiyoloji, insanın yaşamı boyunca vardığı bir çok yargının kaynağı olan değerler sistemiyle ilgilenir. yaşamın almaya zorladığı kararlar ve insanları iyi ve kötüyü ayırt etmesi için zorlaması sonucu insanlar iyi, kötü, ayıp, güzel, çirkin ve benzeri bir takım yargılara varırlar. işte felsefenin bu yargıların kaynağındaki değerlerin nasıl oluştuğu, niteliği, sınıflaması ve insanlık ilişkisi üzerinde duran alanına aksiyoloji denir. sönmez’e göre aksiyoloji insanın yapıp etmelerini ve bunların dayandığı ilke ve değerleri inceler. aksiyoloji; “değerlerin kaynağı var mı?”, “değerler içimizde mi, dışımızda mı?”, “objektif mi, subjektif mi?”, “sabit mi , değişken mi?”, “her dönem toplumlar için mutlak değerler var mı?”, “bu değerler toplumdan topluma, zamandan zamana değişim göstermekte mi?” gibi sorular sorar ve bu sorulara yanıtlar arar.
aksiyolojinin iki bölümü vardır. insan hareketleri (tüm yapıp etmeleri) ve ahlaki değerlerle ilgilenen kısmına ahlak (etik), doğadaki ve sanattaki güzellikleri, bu güzelliklerin niteliklerini ve güzel takdir yargılarını inceleyen kısmına ise estetik denir. ahlak doğru hareketlere temel olacak değerlerle ilgilenirken, estetik, hayalgücü ve yaratıcılığa dayanan doğal ve sanatsal güzelliklerle ilgilenir. bu özelliklerinden dolayı estetik değerler subjektiftir ve ölçülüp değerlendirilmesi en zor olan değerlerdir
felsefi ahlak ilk kez ortaya eski yunan’da çıkmıştır. insanın mutlu olması için neler gerektiğinin sorgulandığı eski yunan’da demokritos mutluluk ahlakını kurmuş ve mutluluğa ulaşmak için duyguları yenmek gerektiğini savunmuştur. sofistlere göre her insan ve toplum için genel geçer bir ahlak yoktur ve ahlak toplumdan topluma ve zamandan zamana farklılık gösterir. sokrates ahlakın temelinin bilgi olduğuna inanır ve bu doğru bilginin de ancak akıl yoluyla elde edilebileceğini savunur. ahlakın temel ölçülerinin doğruluk, adalet, toplu yaşama, insan sevgisi ve iç özgürlük olduğunu söyler. aristoteles ahlaki eylemi “doğru olan orta”yı bulan eylem olarak tanımlar. doğru olan ortayı bulma alıştırmalar yoluyla edinilir ve ölçütü doğru görüştür. doğru düşünen ve doğruyu yapan insan mutluluğa ve erdeme de ulaşmış olacaktır. ortaçağın karanlığında ahlak dini temellere oturtulmuştur. iyi ve kötünün belirlenmesi işi kutsal metinlere bırakılmış tam anlamıyla kaderci bir yaşam benimsenmiştir. hobbes’a göre ahlak ve hukukun temel gayesi barışı sağlamaktır. locke’a göre ise ahlakın dayanağı acı ve hazdır. ahlaki iyi ve kötü, insanların özgür eylemlerinin yasalarla uyuşup uyuşmamasına bağlıdır. kant’ın ahlak anlayışı görev ahlakı olarak da adlandırılır ve temel ilkesi “öyle hareket et ki, senin hareketlerinin yasası, aynı zamanda başkalarının hareketleri için bir ölçüt olsun” görüşüdür. marxizm’in ahlak anlayışında insanların duygu, düşünce ve üretim açısından sömürülmemesi toplumsal çıkar, barış ve insan sevgisi başlıca ölçütlerdir. genel anlamıyla bilimsel araştırmalarda sorulan şu soruların cevaplarını bulmak ahlak’ın görevidir: “araştırılan kişilerin kimlikleri açıklanmalı mı, gizlenmeli mi?”, “onlara nasıl davranılmalı?”, bilimsel bilgiye nasıl saygı gösterilmeli?”, vb.
aksiyolojinin sanatı konu alan bölümü estetik “sanatta güzellik – çirkinlik nedir?, göreli mi mutlak mıdır?”, “sanatta bir amaç var mıdır?”, “sanat sanat için mi yoksa toplum için midir?” gibi soruların cevaplarını araştırır. filozoflar bu sorulara farklı cevaplar vermişler ve bu yüzden değişik sanat ve estetik anlayışları benimsemişlerdir. aristoteles’e göre güzellik; düzen, simetri ve sınırlılığın doğru ortada olmasıdır. aristoteles bir yapıtın güzelliğinin sanatçının o yapıtı doğaya uygun şekilde tamamlayabilmesiyle ilişkili olduğunu belirtir. thomas aquinas güzelliğin ölçütlerini belirlerken, kişide haz uyandırması, düzen ve birliğe dayanması, amaçlılık, yetkinlik ve iyilik özelliklerini taşıması gerektiğini ifade etmiştir. hegel sanatı insan ruhunun bir ürünü olarak ele alır, spencer ise sanatın oyundan doğduğunu ve insanın arta kalan gücünü oyun için kullandığında bu işin onu güzellik algısına ve estetiğe götürdüğünü söyler.

Tarih Felsefesi

Konusu tarih ve tarihsel bilgi olan bir felsefe dalı.

Deyim olarak ilkin Voltaire kullanmıştır. (La philosophie de I'histoire, 1756); ama gerçekte tarih felsefesi tarihsel olayların nedenlerini araştırma olarak Antik felsefeye değin geri gider.

Augustinus ve G.B. Vico'nun tek tek tarih felsefesi denemelerinden sonra Herder'den Hegel'e değin uzanan Alman düşüncesi yoluyla tam bir felsefe dalı olmuştur.
Bundan sonra toplumbilim (Comte, Marks- çılık, Spencer), kültür eleştirisi (Nietzsche, Troeltsch, Max ve Alfred Weber, Spengler) ve bilim kuramı (Windelband, Rickert, Simmel, Spranger) ile kaynaşmıştır.

Günümüzde hem bağımsız bir araştırma alanı olarak (N. Hartmann, Heimsoeth, Rothacker), hem de insanın kendisini bütün o!arak yeniden anlamasının dile getirilişi olarak yeniden canlanmıştır. (York von Wartenburg, Dilthey, Heidegger, Jaspers ve Ortega y Gasset.)

Tarih felsefesi şu biçimlerde karşımıza çıkar:

1- Tarih fizikötesi; tarihin tüm akışının ve anlamının yorumlanması. (Buna içeriksel tarih felsefesi de denir.)

2- Kendine özgü bir varlık alanı olarak tarih varlıkbilimi; tarihin özünün ve gidişinin, yapısının, ana biçimlerinin ve tarihsel ger- çekliğin kuruluş yasalarının araştırılması.

3- Yaşamın tarih açısından yorumlanması; insanın kendi tarihsel varlığının bilincine varması ve kendini anlamasının aydınlığa çıkarılması.

4- Tarihsel bilgi öğretisi, tarih biliminin bilim kuramı ve mantığı. (Buna biçimsel tarih felsefesi de denir.)
__________________
Sayfa başına dön Aşağa gitmek
https://xezal.forumakers.com
 
Felsefe Alanları
Sayfa başına dön 
1 sayfadaki 1 sayfası
 Similar topics
-
» Biyoloji
» Hindistan'da Felsefe-Hint Felsefesi

Bu forumun müsaadesi var:Bu forumdaki mesajlara cevap veremezsiniz
Paylaşımın tek adresi :: Eğitim :: Ödevler/Tezler/Projeler :: Felsefe-Psikoloji-Sosyoloji-
Buraya geçin: